Van’ın Meşhur Yöresel Yemekleri
Van’ın Meşhur Yöresel Yemekleri
Başlıca geçim kaynağı hayvancılık olduğu için Van mutfağı, et ve süt ürünleriyle biçimlenmiştir. Karayolu bağlantısından sonra yöre mutfağına sebze girmiştir. Et ve süt ürünlerinin çok tüketildiği yörede, peynir, keşkek, kavurma gibi yiyecekler çoğunlukla çömlek içinde yere gömülerek korunur.
Van ilinin en tanınmış hayvansal ürünü otlu peynirdir. Koku ve lezzet açısından öteki peynirlerden çok farklı olan otlu peynir, koyun sütü, özel bir peynir mayası ve yaylalardan toplanan dağ nanesi, kekik, sirmo (yabani sarmısak), mendo, çaşur gibi otlar kullanılarak üretilir.
Elma, armut gibi meyvalar buğdaya gömülerek saklanırken, turp, lahana, havuç gibi sebzeler ‘kuyulama’ yöntemiyle korunur. Vanda, mutfağa ‘tandırevi’ denir. Lavaş, taptapa gibi yöresel ekmekler burada pişirilir.
Taze kavrulmuş ve öğütülmüş buğdayın tereyağıyla kavrulduktan sonra bulamaç haline getirilmesiyle hazırlanan kavut, sabah kahvaltılarının vazgeçilmez yiyeceğidir. Yağda yumurtaya yörede ‘ilitme’ denir. Sengeser, murtuğa ve kelledos yörenin kavurma ile yapılan diğer özgün yemekleridir.
Arıcılık ve küçük çapta tavukçuluğun da yapıldığı ilde su ürünleri avcılığı da önemli yer tutar. Van Gölü ve diğer göllerde balıkçılık yapılır. Balık genellikle bulgur, yoğurt ve salçayla yapılan ayran aşıyla birlikte yenir.
Özellikle Van gölünün sodalı sularına uyum sağlamış bir balık olan inci kefalindan havyar elde edilir ve bu balık tuzlanarak tüketilir.
Tarım ürünleri arasında buğday, şekerpancarı, patates, arpa, lahana, kavun ve karpuz yer alır.
NE YENİR?
Murtuğa (kahvaltılık), cacık (kahvaltılık), ilitme, ekşili, senseger gibi yemek türleri ile ünlü Van otlu peyniri yöreye özgü yemeklerdir. Van peyniri (otlu peynir), içerisine mahalli otlar katılarak yapılan güzel kokulu ve son derece lezzetli bir peynirdir. Yaz sonuna doğru küplere basılarak toprağa gömülür, kış için saklanır. Ayrıca, Van gölünden çıkarılan Van balığı (inci kefali) mutlaka yenmelidir. Van balığı, Van gölünün sodalı suyuna uygun “inci kefali” diye adlandırılan, bol havyarlı bir balık türüdür. Az kılçıklı olan bu balık oldukça lezzetlidir.
YÖRESEL LEZZETLER VAN KAHVALTISI
MURTUĞA
KAVUT
OTLU PEYNİR
CACIK
KURUT AŞI
AYRAN AŞI
BULGUR AŞI
SENGESER
KURUT KÖFTESİ
CİĞER KÖFTESİ
TANDIR BALIĞI
KELEDOŞ
HELISE
CILBIR
EŞKİLİ KAVURMA ET
EŞKİLİ KAVURMA ET
ŞİLE
ERİK KIZARTMASI
AYRAN AŞI